Harrie de Reus: Oefenen in Hoop

Elke donderdagochtend dringen de klanken van bekende popliedjes door tot mijn werkkamer in de Oranjekerk, in de Pijp – Amsterdam. Onlangs volgde ik mijn impuls om me bij het zingende koor van Greet – dat, zo bleek, door de GGZ is wegbezuinigd en in de kerkzaal onderdak vond – aan te sluiten.

Ik herken een paar mensen van de dagbesteding van Philadelphia, die in de Oranjekerk dagelijkse werkzaamheden verrichten. Samen met cliënten die Greet begeleidt en een paar buurtbewoners, die het fijn vinden om mee te zingen, doen ze zich tegoed aan elkaars aanwezigheid en aan het zingen. Als vanzelf voegt mijn stem zich bij die van hen en voel ik me opgenomen in dit bonte gezelschap.

Terwijl we zo samen staan te zingen, moet ik denken aan de uitspraak “hope is a discipline” van Yale-theoloog Willie James Jennings. Eerder deze week hield hij een gloedvolle  publiekslezing ter gelegenheid van de 60e verjaardag van Martin Luther King Jr.’s eredoctoraat aan de Vrije Universiteit Amsterdam, onder de titel: ‘Finding Hope in Turbulent Times’. Hoop is volgens Jennings geen gevoel dat je wel of niet kunt hebben, maar gelaagder en existentiëler: “… we moeten ons laten disciplineren door hoop, de opwekkende kracht van Jezus.” Hoop komt je niet aanwaaien, het vraagt  creativiteit om je er in te oefenen en ontvankelijkheid om te zien wat tot hoop strekt. Hoop is intentioneel handelen.

In deze zo andere context op een willekeurige donderdagochtend echoën zijn woorden in mij na, terwijl om mij heen gedisciplineerd het volgende verzoeknummer wordt in gezet: ‘Here comes the sun’. Het oefenen in hoop begint soms in het klein, op onverwachte plekken waar “the smile’s returning to the faces.” Opstanding. Het maakt dat ik na een uurtje zingen weer ruimte voel me te verhouden tot de ‘turbulent times’ waarin we ons als kerk en samenleving bevinden.

Harrie de Reus, predikant van de Oranjekerk (wijkkerk van de Protestantse Kerk Amsterdam)