‘Taizé is een plek waar gewoon ruimte is voor wie je bent.’

Meer dan twintig tieners van kerken uit heel Amsterdam dompelden zich in juli 2021 een week lang onder in de stilte, gezelligheid en verdieping die deze broedergemeenschap in Frankrijk aan jonge mensen te bieden heeft. De reis naar Taizé wordt ook dit jaar weer georganiseerd door student-trainee tienerwerkers van de Protestantse Kerk Amsterdam. Wat beweegt hen om zich daarvoor in te zetten? We vragen het aan Geke (28), tienerwerker bij de Oude Kerk en Rieke (23) tienerwerker in Nieuw-West.

Geke: Als tiener ben ik zelf voor het eerst in Taizé geweest en ik ervaarde het als een hele fijne plek. Die ervaring heeft mij en mijn geloof heel erg gevormd en is misschien zelfs wel een aanleiding geweest om theologie te gaan studeren. Ik was daar met andere jongeren, gelijkgestemden, en het is niet een vergrijsde kerk waar men het doet zoals het altijd gedaan is. Je kan meegaan in het ritme en je móet je er wel aan overgeven. Ik was daar met schoolvriendinnen die niet geloofden. Maar het is een plek waar gewoon ruimte is voor wie je bent. Ik vind het belangrijk dat andere jongeren dat ook kunnen ervaren.

Rieke: Voor mij is dat een beetje hetzelfde eigenlijk. Ik ging als tiener met een paar jongeren van de kerk naar Taizé. Voor mij is dat heel belangrijk geweest in mijn geloofsontwikkeling.

Eindelijk voelde ik er echt iets bij in plaats van uit gewoonte of traditie naar de kerk te gaan met mijn ouders. Het effect van het repetitieve zingen en de stilte bracht me in een soort diepgang met mezelf en mijn geloof. Ik ontdekte een nieuwe manier om tot mezelf en tot God te komen. Dat maakte ik niet mee in een zondagochtenddienst met liedboekliederen en 10 seconden stiltegebed.

Toen beleefde ik voor het eerst echt zelf iets bij het geloof en ik denk dat Taizé dat voor heel veel tieners kan bieden.

 ‘Ik heb het ook wel lastig gevonden om mijn tieners te motiveren mee te gaan op reis. Ze moeten het gewoon ervaren om te weten wat het is.’

Geke: Het stomme is, als je feitelijk zegt wat Taizé is, dat het helemaal niet aantrekkelijk klinkt voor jonge mensen. Je moet het dus echt van anekdotes hebben van mensen die er zijn geweest. Er zijn zoveel jongeren die daar ieder jaar heen gaan om te ervaren wat er is, maar die gaan er niet heen omdat iemand zegt: ‘Je gaat een week lang drie keer per dag een half uurtje liederen zingen en daarna ga je met mensen over Bijbelverhalen praten.’

Voor mij als zestienjarige was het ook gewoon een soort eerste internationale ervaring. Ik heb er vrienden gemaakt die later dat jaar ook naar Nederland kwamen. De schoolvriendinnen met wie ik er heen ging heb ik ook veel beter leren kennen. Een tiener uit mijn tienergroep is na de Taizéreis van vorige zomer vrienden gebleven met een paar Spaanse meiden. Ze schrijven elkaar en zij is in december bij hen op bezoek geweest. Toch omschrijft dat natuurlijk nog lang niet wat Taizé eigenlijk is.

Rieke: Zo’n persoonlijke ervaring laat wel zien wat voor impact Taizé kan hebben op jonge mensen. Maar te omschrijven wat Taizé is, en écht te vatten waarom je daar naartoe wil is gewoon moeilijk. Als tienerwerker heb ik het dus ook wel lastig gevonden om mijn tieners te motiveren mee te gaan op reis. Ze moeten het gewoon ervaren om te weten wat het is. Lucas, een van mijn tieners die mee was, wil nu ook andere tieners overtuigen om dit jaar mee te gaan en hij loopt tegen hetzelfde probleem aan.

Geke: Weet je, ik heb daar gewoon echt de Heilige Geest ervaren, maar daar ga je mensen van vijftien ook niet mee overtuigen om naar Taizé te gaan.

Wat ik altijd heel fijn vind is dat je je gewoon een week overgeeft aan het ritme en dat je zelf helemaal nergens over na hoeft te denken. Dat vind ik heel lekker. Tieners weten misschien van tevoren niet dat dat heel fijn kan zijn.

Rieke: Ik denk dat het voor veel mensen zo bijzonder is omdat er ineens een soort gevoelsfactor bij komt. En dat komt door het ritme van het klooster; door het zingen van de liederen; door de stilte; door het ontmoeten van al die verschillende mensen. Daardoor ontstaat er een gevoel bij dat geloof dat je misschien al jaren, al dan niet bewust, aan het zoeken bent. Daar komt het ineens samen.

Geke: We kwamen er eigenlijk tijdens een trainings-dag voor student-trainees achter dat er verschillende tienerwerkers waren die hun tieners graag mee zouden nemen naar Taizé. We bundelden onze krachten en richtten een werkgroepje op om dat samen te organiseren. Ook de PKA bleek gelukkig enthousiast en die wilde ons project graag faciliteren. Later sloten ook de Dominicuskerk en Taizé in Amsterdam aan als samenwerkingspartners.

 ‘We waren wel een beetje trotse moedereendjes.’

Rieke: Het was vet leuk om een groep tieners te mogen begeleiden in Taizé afgelopen zomer. Het is natuurlijk heel anders dan wanneer je er zelf voor het eerst als tiener komt. Op een bepaalde manier vond ik dit van tevoren wel spannender. Maar het was echt super bijzonder om te zien hoe al die tieners opbloeiden daar. Je ziet ze per dag uit hun schulp komen. We hebben ons geen zorgen om hen hoeven maken. Ze zorgden voor elkaar en gingen mee in het ritme. Ze gingen ook met plezier naar de diensten. Dan weet je: ‘Dat zit wel goed.’

Geke: Ik was van tevoren wel een beetje nerveus of ze het net zo een fijne plek zouden vinden als wij. En als je daar dan ziet dat dat zo is, en hoe ze met elkaar omgaan… Daar was ik wel een beetje trots op!

Rieke: Ja, we waren wel een beetje trotse moedereendjes.

 ‘Als je dan zo’n week onder elkaar bent mag je je eraan overgeven en hoef je niet te doen alsof.’

Geke: Ik vind het voor onze jongeren ook belangrijk dat ze eens wat anders zien dan Amsterdam. Amsterdam is binnen Nederland, en zeker binnen het kerkelijke landschap, best een op zichzelf staande plek. Het is nogal een bubbel. En zo een ervaring laat echt zien wat er voor jongeren verder aan geloofsbeleving in de wereld is. En het is een hele vrijblijvende eerste ontmoeting met hoe de christelijke geloofsgemeenschap groter is dan Amsterdam.

Zoals die tiener in mijn groep die vriendinnen werd met die Spaanse meisjes. Dat is niet alleen heel gezellig, die vriendschap gáát ergens over. Je deelt in Taizé meteen veel meer met elkaar. En ik merk bij de tieners in het algemeen ook wat meer nieuwsgierigheid naar wat geloof voor hen betekent. Het heeft dus inderdaad iets met ze gedaan.

Rieke: Ik denk ook dat het super waardevol is dat de Amsterdamse jongeren élkaar leren kennen. Want zo ontstaat er een soort hechte jongerengemeenschap in Amsterdam. Zij ontmoeten elkaar nu bij Taizévieringen in de Nassaukerk en bij georganiseerde tieneractiviteiten, maar ze spreken ook gewoon bij elkaar af. Ze leren dat ze niet de enige zijn die gelovig of nieuwsgierig zijn of een christelijke achtergrond hebben. En dat dit ook allemaal hele leuke mensen zijn. Ik denk dat dat als tiener heel fijn is om te weten en te voelen. Dat je als het ware bij een grotere groep hoort.

Geke: Ja, en dat geeft ook vertrouwen denk ik. Ik zie veel geloofsschaamte. Ook binnen tienergroepen. Ik vind het ook wel logisch dat dat speelt in Amsterdam, omdat je veel met seculiere mensen, zoals klasgenoten, omgaat. En als je dan zo’n week onder elkaar bent mag je je eraan overgeven en hoef je niet te doen alsof. Dan realiseer je je misschien wel dat je mág geloven. Of dat je er in elk geval mee bezig mag zijn.

Rieke: Als je dit leest als ouder of als jeugdwerkvrijwilliger/-professional, zou ik zeggen: gun dit aan je kinderen.

Geke: Dit is gewoon een buitenkans om een week op een veilige plek met andere jongeren te zijn.

Rieke: Bezig te zijn met je eigen identiteit of geloof…

Geke: En om spelletjes te doen.

Rieke: Tegen jongeren die twijfelen om mee te gaan zou ik zeggen: Doe het gewoon!

Geke: En stel vooral vragen aan andere tieners die geweest zijn.

Rieke: Het is echt de moeite waard om te proberen!

Geke: En houd de socials van Jong Protestants Amsterdam in de gaten. Op Instagram delen zij veel over Taizé in aanloop naar de reis!