Inclusief kerk zijn: samen bouwen aan een kerk voor iedereen
De stad Amsterdam is kleurrijk en divers: in culturele, religieuze, nationale en talige achtergrond. In leeftijd, leefstijl, levensvorm, seksuele voorkeur en genderexpressie. In kansen en mogelijkheden – en in de ongelijkheid die daar soms mee gepaard gaat.
Als Protestantse Kerk Amsterdam spiegelen we die diversiteit nog lang niet volledig. Maar we voelen ons, gevoed door onze christelijke traditie, geroepen om geen onderscheid te maken tussen mensen.
Daarom werken we actief aan een inclusieve kerk. We willen blinde vlekken rond racisme en ongelijkheid herkennen, inclusief handelen bevorderen, en recht doen aan ieders unieke ervaring. Zo zetten we stappen naar een kerk waar iedereen zich welkom, gezien en gelijkwaardig weet.
Vanuit ons beleid rond diversiteit en inclusie zetten we ons in voor een kerk die ruimte biedt aan álle Amsterdammers. We ondersteunen initiatieven uit kerkplekken, delen verhalen en ervaringen, en stimuleren gesprekken over thema’s als gelijkwaardigheid, racisme, gender, migratie en sociale uitsluiting. Zo werken we samen – stap voor stap – aan een meer rechtvaardige, gastvrije en inclusieve kerk.
Neem contact op
Robert Jan Nijland-Beltman
robertjan.nijland@protestantsamsterdam.nl
Nieuw: de Toolkit Diversiteit & Racisme
Binnen de Protestantse Kerk Amsterdam willen we eerlijk kijken naar onszelf en bouwen aan een gemeenschap waar iedereen zich welkom en gezien weet. Daarom werkten we samen met de Protestantse Theologische Universiteit aan het project Diversiteit en Racisme.
Deze samenwerking bracht vooroordelen, blinde vlekken en drempels aan het licht die gelijkwaardige relaties in de weg kunnen staan. Het resultaat is een praktische toolkit waarmee kerken in gesprek kunnen gaan over racisme, diversiteit en inclusie – en samen stappen kunnen zetten naar een meer rechtvaardige en gastvrije kerk. Je vindt de toolkit hieronder! Bij vragen, neem contact op met Robert Jan Nijland-Beltman.
Update juni 2025
De samenwerking met de diaconie (PDA) krijgt steeds meer vorm. Er zijn concrete stappen gezet op het gebied van gezamenlijke projecten, fondsenwerving en communicatie. Teams stemmen hun jaarplannen op elkaar af en verkennen mogelijkheden om ook op het gebied van vastgoed samen op te trekken.
De evaluatie van de LHBTQ+ predikantsaanstelling is in voorbereiding, net als plannen voor een mogelijk vervolg na de projectperiode. Sommige elementen hiervan zijn inmiddels al meegenomen in opdrachten aan kerkplekken.
De aandacht voor Engelstalige initiatieven groeit. De Oude Kerk bereidt Engelstalige vespers voor expats voor, terwijl bestaande projecten zoals WeWorship en NEWConnective al aanbod in het Engels hebben. Binnenkort worden goede voorbeelden met elkaar gedeeld, zodat meer kerken inspiratie kunnen opdoen.
De toolbox diversiteit en racisme, ontwikkeld samen met de PThU, is beschikbaar via de nieuwsbrief en de website. Er wordt gewerkt aan een toegankelijke publieksversie, zodat meer kerkplekken er praktisch mee aan de slag kunnen. Verder vindt er vier keer per jaar overleg plaats tussen SKIN, ACCL, de Raad van Kerken en de PKA. Vanuit deze samenwerking is ook een werkgroep ontstaan die in gesprek is met de gemeente Amsterdam over huisvesting voor kerken. Uit de verslagen van kerkplekken in het kader van de toekomstbestendige meerjarenbegroting blijkt bovendien dat veel kerken al samenwerken met internationale geloofsgemeenschappen: via verhuur van ruimten, maar ook door af en toe samen te vieren.
Update december 2024
De getoetste gespreksmiddelen en de overige resultaten van het pilotjaar zijn uitgewerkt en komen begin 2025 beschikbaar voor alle kerkplekken. De samenwerking met SKIN-Amsterdam is gegroeid. Zo is er een gezamenlijke flyer rondom de Week van Gebed uitgegeven, ook met de Raad van Kerken; is er regelmatig overleg; was SKIN te gast bij het College Kerkrentmeesters in het kader van het thema ‘housing’ en was de PKA te gast bij de workshoppendag van SKIN-Amsterdam.
Naast Weworship en het studentenwerk van NEW Connective aan de VU is er nog geen wekelijkse Engelstalige viering ontstaan.
Het missionair predikantsschap LHBTQIA+-community en de doorwerking ervan in onze kerkplekken heeft goed de aandacht. De Pride-campagnes in de afgelopen twee jaar onderstrepen dit extra.
Het onderzoek ‘De Tussenruimte’ is nog niet samen met de Diaconie concreter geworden.
Update: zomer 2024
De Werktafel is actief betrokken bij het meelezen en het geven van advies over een mogelijk vervolg op het project rond racisme en diversiteit, in samenwerking met de PThU. De werktafel heeft hierover advies uitgebracht aan de AK. In aansluiting op het proces van de toekomstbestendige meerjarenbegroting heeft de AK op 11 juni besloten het project na het eerste pilotjaar stop te zetten. De getoetste gespreksmiddelen en de overige resultaten van het pilotjaar worden momenteel verder uitgewerkt en zullen, zodra ze beschikbaar zijn, gedeeld worden met de kerkplekken. De AK heeft aangegeven het inclusieve thema binnen het beleidskader te willen behouden en de samenwerking met SKIN-Amsterdam (koepelorganisatie voor en door internationale en migrantenkerken in Amsterdam) verder te willen uitbouwen.
Groeiende inclusiviteit
Binnen de werktafel leeft het idee dat inclusiviteit niet geforceerd moet worden, maar op een natuurlijke manier moet groeien. Alleen dan zal het écht gaan leven binnen de kerkplekken.
Eigenaarschap
Het blijft belangrijk om uit te leggen wat inclusiviteit betekent in ons beleidskader. Laat zien waarom dit onderwerp urgent is. De doelstellingen zijn duidelijk, maar het gevoel van eigenaarschap ontbreekt soms. Hier ligt een kans om te reflecteren en dat gevoel te versterken.
Update: maart 2024
De werktafel inclusief komt in april voor de tweede keer bijeen, en gaat zich verhouden tot doelstellingen en openstaande vragen. Rondom het thema Inclusief zijn op dit moment twee projectmedewerkers aan de slag bij de PThU rondom het project Diversiteit en racisme. In juni wordt dit jaar geëvalueerd in de Algemene Kerkenraad. Op 1 juni as is er een terugkoppelbijeenkomst (meer info volgt) voorafgaand aan bijeenkomst over Groene Theologie (zie thema Duurzaam).
Regelmatig worden gesprekken met SKIN Amsterdam gevoerd om elkaar beter te leren kennen, en wordt gezocht naar samenwerkingsmogelijkheden (breder dan alleen delen in gebouwen).
